Wat zijn essentiële suikers?
Al onze cellen bevatten ‘suikerantennes’
Wetenschappers hebben er lang over gedaan om te doorgronden hoe onze cellen in ons lichaam met elkaar communiceren. Het antwoord blijkt schuil te gaan in suikerantennes, de zgn ‘glycanen’. Glycanen worden als een soort antennes op de buitenkant van onze cellen gebouwd en zorgen voor onderlinge celcommunicatie. Via deze glycanen ‘praten’ onze cellen met elkaar en herkennen cellen andere cellen en geven ze boodschappen door. Deze glycanen zijn ongelooflijk belangrijk en sturen een groot aantal lichaamsprocessen aan. We hebben dus bepaalde suikers hard nodig om deze glycanen te kunnen bouwen! Zo bevat borstvoeding veel van deze ‘goede’ suikers om een fantastische start te geven voor het immuunsysteem van de baby! We weten inmiddels dat ons immuunsysteem, onze spijsvertering, maar ook ons brein en geheugen, onze hormonen deze glycanen gebruiken om optimaal te functioneren.
We noemen ze ‘essentieel’
In de natuur vinden we wel 200 enkelvoudige suikermoleculen (monosachariden) maar slechts 8 daarvan worden in verschillende combinaties gevonden op onze celmembranen.
Deze 8 suikers zijn de basis van de nieuwe wetenschap ‘Glycobiologie‘. We noemen deze 8 suikers ‘essentieel’. Waarom? Omdat ze, voor een optimale gezondheid, in onze voeding aanwezig moeten zijn. Als we deze suikers via voeding binnen krijgen, kunnen we er veel effectiever mee bouwen. De term ‘essentieel’ is niet helemaal correct want ons lichaam kan deze suikers wel zelf aanmaken uit bijvoorbeeld glucose en dat doet de lever. Helaas functioneert onze lever niet altijd optimaal als gevolg van stress, ziekte, ouderdom, slechte voeding en dan worden deze glycanen dus niet optimaal gebouwd. De glycanen vormen bijvoorbeeld verbindingen met eiwitten. We noemen ze dan glycoproteinen. Via glycoproteinen wordt de informatie overgedragen van de ene cel op een andere.
Als onze cellen optimaal communiceren, staan we verbaasd over de mogelijkheden van ons immuunsysteem! Ons lichaam is namelijk heel goed in staat om zelf correcties te maken en functies te herstellen! Met deze suikers spreken we dus ons zelfgenezend vermogen aan!
Hoe en waar werken essentiële suikers?
Heb je je wel eens afgevraagd hoe de cellen in jouw lichaam weten hoe ze een beschadiging van een wond moeten herstellen? Of hoe onze immuuncellen precies weten welke cellen ze moeten aanvallen en vernietigen (denk aan verkoudheidsvirussen) en welke cellen in tact moeten worden gelaten? Het antwoord is simpel.
Onze cellen communiceren!
Alle cellen in ons lichaam beschikken over een ‘netwerkcommunicatie protocol’ en geven hun boodschappen door via de suikerstructuren (glycoproteinen) op de celwand. Met een enorme verscheidenheid aan codes. Het totaal aan glycanen dat door een cel wordt geproduceerd noemen we ‘glycoom’. Met een ontelbare hoeveelheid soorten van glycanen is iedere cel op ieder moment anders. Zo bevat een embryonale cel bijvoorbeeld andere glycanen dan een volwassen cel.
Met behulp van deze glycanen worden communicatieboodschappen duizenden keren per seconde verstuurd. Zonder een juiste onderlinge cellulaire communicatie herkennen (goede en slechte) cellen elkaar niet en kan er sprake zijn van cellulaire miscommunicatie. Met mogelijk ziekte als gevolg.
Uitgekiend detectiesysteem
Laten we als voorbeeld nemen dat iemand een virus oploopt. Iemand niest voor je in de winkel en jij haalt adem. Dan is er dus een mogelijkheid dat je bent geinfecteerd door dat virus. Op dat moment gaat het detectiesysteem zijn werk doen. Het detectiesysteem (dit zijn cellen die 24 uur per dag in het lichaam op zoek zijn naar vervelende indringers) vindt dan het virus en kapselt het in. Vervolgens stuurt het signalen naar het aanpassingssysteem. Dat op zijn beurt weer in actie komt om het virus te vernietigen. Dit gebeurt alleen als de communicatie 100% in orde is.
Het is tenslotte niet de dokter die ervoor zorgt dat een wond heelt. Dat doet ons lichaam zelf.
Tekorten in onze voeding
“Je bent wat je eet ‘, is een veel gehoord gezegde. Mensen onderschatten vaak hoe belangrijk het verband is tussen wat je eet en je gezondheid. De keuze van de voeding is van invloed op elk deel van het lichaam, inclusief de kleinste eenheid in je lichaam: de cel. Hoe beter je voeding, hoe beter je cellen worden gebouwd. De structuur van je cellen zal bepalen hoe goed je cellen kunnen communiceren en functioneren. Goede voeding geeft meer vitaliteit. Goede voeding geeft een betere gezondheid en betere weerstand. Helaas hebben we te maken met forse problemen in ons milieu en met de manier waarop ons voedsel wordt verbouwd (denk aan pesticiden en groeibevorderaars, antibiotica) en gedistribueerd (termijn tussen pluk en in de winkel kan weken tot maanden bedragen) en krijgen we niet meer de voeding binnen die we nodig hebben om optimaal te kunnen functioneren. We kennen inmiddels een aantal onmisbare micronutrienten of voedingsstoffen die we dagelijks nodig hebben en uit onze voeding moeten halen: vitamines, mineralen, aminozuren en essentiële vetzuren. Uit de laatste wetenschappelijke ontdekkingen is inmiddels gebleken dat we ook essentiële suikers nodig hebben.
Ons voedingspatroon is veranderd
Ons voedingspatroon is in de laatste 60 jaar meer veranderd dan in de 40.000 jaren daarvoor. Onze verre voorouders aten voornamelijk groenten, fruit, eiwitten (vlees en vis), zaden en noten. Onze hedendaagse voeding bevat echter voornamelijk geraffineerde koolhydraten (wit brood, pasta, pizza), te weinig vezels, aangezoete frisdranken, alcohol en (te) veel zuivel. Hierdoor treffen we twee van de acht essentiële suikers (in overmaat) aan in onze huidige voeding: glucose en galactose. Galactose is een melksuiker en komt voor in zuivelproducten en glucose zit (helaas in overmaat) in geraffineerde suikers zoals onze suiker in de koffie, vruchtensappen, brood, pasta en koekjes.
Fruit onrijp geplukt
Fruit en groenten bevatten suikers. Althans, als het tot op de laatste dag gerijpt is door de zon en niet te vroeg geplukt is. Fruit dat onrijp wordt geplukt en daarna wekenlang onderweg is naar ons bord, bevat niet de ‘essentiele’ suikers die nodig zijn voor een goede weerstand. Door de landbouwmethodieken van geforceerde groei en bemesting bevinden zich bovendien aanzienlijk minder essentiele voedingsstoffen in de voeding van mensen die niet biologisch eten. En als onze lever dan ook nog behoorlijk onder druk staat vanwege stress en het ontgiften van alle gifstoffen waarmee we dagelijks in aanraking komen, dan zal het zijn opbouwende taak om deze glycoproteinen te vormen, maar mondjesmaat kunnen uitvoeren.
Nederlanders eten geen zeewier
Ook speelt een rol dat het westerse dieet van nature al weinig essentiële suikers bevat. Fucose bijvoorbeeld komt vooral in voedingsmiddelen die wij als Nederlanders niet veel eten. Denk aan de shi i take paddestoel of aan zeewier, kelp, kokosnoten. In Japan gebruiken de mensen bijvoorbeeld veel meer voedingsmiddelen waarin van nature veel essentiële suikers zitten. Een voorbeeld is zeewier (nori).
Geen optimale darmflora
Om de meervoudige suikers goed te kunnen splitsen, zijn darmbacteriën nodig. Dat betekent dus dat er ook een tekort kan ontstaan door een slechte darmfunctie. Meer dan de helft van de bevolking eet te weinig vezels en blijkt een verlaagde darmflora te hebben.
We weten inmiddels dat veel mensen een tekort hebben aan alle 8 essentiele suikers. Vandaar dat we spreken van de missing link in onze voeding. We komen dus ‘goede’ suikers tekort. Met verstrekkende gevolgen voor onze gezondheid. Suppletie is dan het antwoord. Want wat doen we bijvoorbeeld bij een tekort aan ijzer? Dat vullen we aan door middel van ijzertabletten. Zo is het dus logisch dat we deze 8 essentiele suikers dagelijks zouden moeten aanvullen, voor een optimale gezondheid.
Veel medische professionals raden lange termijn inname van essentiële suikers aan.
Glycobiologie, een grensverleggende wetenschap
Glycobiologie wordt beschouwd als de grensverlegger in de wetenschap. In plaats van te kijken naar alles wat er zich in de cel en celkern afspeelt, ligt de focus van de wetenschap Glycobiologie op alles wat er zich op de celmembraan afspeelt. Universiteiten en farmaceutische bedrijven houden zich al jaren lang bezig met glycobiologie. Glycobiologie is een wetenschap die zich bezighoudt met de structuur, de aanmaak en biologie van suikerketens/glycanen. De Glycobiologie zal naar verwachting de medische wetenschap de komende 10 tot 15 jaar gaan beinvloeden en veranderen.
In 2003 omschreef het MIT (Massachussets Institute of Health) Glycobiologie als “een van 10 wetenschappen die de wereld zal gaan veranderen”.
Er zijn verscheidene wetenschappelijke onderzoeksgroepen in Nederland die zich bezighouden met vraagstukken binnen de glycobiologie. Ze hebben zich verenigd in de Nederlandse Vereniging voor Glycobiologie en komen jaarlijks bijeen met hun Franse (the Groupe Lillois de Glycobiologie), Belgische (the Belgian Working Group for Glycëosciences) en Duitse (Studiengruppe Glykobiologie der Gesellschaft für Biochemie und Molekularbiologie) equivalenten.
Jaarlijks worden er meer dan twintigduizend onderzoeken uitgevoerd naar nieuwe suiker-eiwit structuren (glycoproteinen) en zijn nieuwe geneesmiddelen in de maak die gebaseerd zijn op suiker ketens, waaronder allerlei vaccins.
Vier van de laatste acht Nobelprijzen voor de fysiologie zijn toegekend aan onderzoekers op het gebied van cellulaire communicatie.
Glycoscience: wetenschap met enorme impact en mogelijkheden
The National Academy of Science heeft in 2012 een Roadmap Glycoscience-Report-Brief-Final gepubliceerd over het belang, de impact en de mogelijkheden van Glycomics en Glycoscience. Glycanen zijn immers betrokken bij alle biologische processen in het lichaam!
Een recente studie gepubliceerd in de European Journal of Clinical Nutrition (2011) vermeldt dat de wetenschap heeft aangetoond dat het innemen van essentiele suikers aanzienlijke wijzigingen in suikerstructuren op het celoppervlak kan bewerkstelligen zonder bijwerkingen. Hierdoor wordt de communicatie tussen cellen onderling verbeterd en kan ons lichaam zijn zelfgenezend vermogen beter aanspreken. Met grote, positieve gevolgen voor onze gezondheid.